Natuur en Waterpark tussen Oude Pekela en Winschoten
Fietstocht over de Dijk op 4 augustus 2022
Heenweg richting Winschoten
Terugweg richting Oude Pekela
Fietsen door het Park
Tusschenwegen is een natuurgebied en waterbergingsgebied van Staatsbosbeheer ten zuiden van Winschoten in de Nederlandse provincie Groningen. Als waterbergingsgebied wordt het ook wel ‘Winschoten-Zuid’ genoemd.
Het natuurgebied ligt in een punt ten noorden van de Pekel A, ten oosten van het gehucht (Winschoter) Zuiderveen, ten zuiden van de wijk Winschoten-Zuid en ten westen van het gehucht Winschoterhogebrug. Direct ten oosten van het gebied ligt de gereconstrueerde 16e eeuwse Bruggeschans.
De naam Tusschenwegen verwijst naar de historische naam voor het gebied tussen Blijhamsterweg, Udesweg, Zuiderveen en Pekel A. De oorsprong van het gebied ligt bij de in 1983 aangenomen Wet Herinrichting Oost-Groningen en de Gronings-Drentse Veenkoloniën, waarbij hier een gebied van 60 hectare bestemd werd tot bos. Na de wateroverlast van 1998 (waarbij de Tussenklappenpolder noodgedwongen onder water werd gezet) werd waterschap Hunze en Aa’s gedwongen op zoek te gaan naar gebieden voor noodwaterberging. Hoewel hiervoor aanvankelijk de polder Turfwaard bij Oude Pekela werd geselecteerd, werd uiteindelijk voor dit gebied gekozen omdat hiervoor minder grond hoefde te worden verworven en er hier een combinatie tussen waterberging en natuur kon worden gelegd. Het noordelijke deel van het waterbergingsgebied ligt buiten het natuurgebied en is bestemd voor een eventuele toekomstige zuidelijke stadsuitbreiding van Winschoten.
grazende Schotse Hooglanders
Het gebied werd vervolgens aangelegd tussen 2005 en 2006 en kreeg een
(grotere) oppervlakte van 84 hectare. Het zuidelijke deel bestaat uit plas-dras
en moerasgebied ter bevordering van vogels, klein wild en bloemen.
In het midden en noorden grazen Schotse hooglanders en konikpaarden tussen bloemenweides en stukken bos. Het gebied is opengesteld voor wandelaars en fietsers. Bij hoogwater kan er in 24 uur tijd 1,7 miljoen kuub water in worden gepompt vanuit het Winschoterdiep en de Pekel A om wateroverlast te voorkomen.
Via gemaal Zuiderveen aan zuidzijde van het gebied kan het bij een gunstigere waterstand vervolgens weer ingelaten worden in de Pekel A.
Aan noordzijde zijn twee grote ronde vijvers aangelegd die door middel van hoogteverschil (een met het peil van de Pekel A en een met een niveau ter hoogte van het maaiveld in het gebied) in elkaar kunnen overstromen en vervolgens via een
190 meter lange overstort naar een poldersloot. Deze vijvers dragen de naam
‘Natte ogen’ en vormen een zogenoemd waterkunstwerk.
Foto’s gemaakt op 2 en 3 augustus 2022
Op de heenweg richting Winschoten
Op de terugweg richting Oude Pekela
Door het Natuur en Waterpark
De gemalen Oude Pekela (links) en Zuiderveen (rechts) gezien vanaf de dijk langs
de Pekel A. Gemaal Zuiderveen is verantwoordelijk voor het leegpompen van het
gebied indien het onder water gezet wordt.
Theetuin Tusschenwegen: https://www.theetuintusschenwegen.nl/
Vanuit onze tuin wandelt en fietst U zo vet natuur en waterpark de Tusschenwegen in. Met een diversiteit aan (water-)vogels en de Schotse hooglanders.
Wij serveren koffie en thee met iets lekkers erbij (eigen gemaakt gebak).
Ook frisdrank. Even lekker bijkomen.
Figuurlijk in de achtertuin bevindt zich een uniek verdedigingswerk uit de 16e en 17e eeuw. In 1593 werd bij de brug een kleine schans gebouwd: de Bruggeschans. In 1624 werd de schans verder uitgebouwd en aangevuld met een viertal verdedigingstorens langs de Pekel A. De Bruggeschans bleef in gebruik tot het einde van de 17e eeuw. Daarna is hij vervallen en werd hij vermoedelijk eind 18e eeuw gesloopt. Na archeologisch onderzoek is de schans in de jaren 2010 tot 2012 gereconstrueerd.
Rond 24 november 2009 werd er begin gemaakt met reconstructie bruggeschans.
In Winschoten is dinsdag een begin gemaakt met de reconstructie van een zestiende-eeuwse bruggeschans.
Het voormalige verdedigingswerk lag in de Tachtigjarige Oorlog ten zuidwesten van Winschoten en diende als voorpost van de Vesting Winschoten.
Eerder is er al archeologisch onderzoek geweest. Toen is onder meer de gracht gelokaliseerd. Ook zijn er kanonskogels gevonden en een zilveren vingerhoed uit 1628.
Een klein houten gebouwtje net als bij andere vestingssteden boven het water staan, een secreet genaamd. Zulke gebouwtjes werden gebruikt door de soldaten als toilet.