Beeld “De Scheepsjoagers” in 1987 geplaatst aan de Feiko Clockstraat (schuin tegenover bakker Brans langs het diep)
Deze wijken deden dienst als afvoerkanaal voor de turf- en landbouwproducten, de aanvoer van allerlei andere producten en de regeling van de waterhuishouding. Door de vele bruggen en bebouwing stond er te weinig wind om onder zeil te varen. Daarom werden scheepsjagers ingeschakeld om de schepen en pramen handmatig voort te trekken. Het bronzen beeld ‘De Scheepsjoagers’ van Hans Mes staat sinds 1987 in Oude Pekela, als herinnering aan de mannen, vrouwen en kinderen die dit zware werk deden.
Het beeld refereert aan de periode waarin dit tot het dagelijkse straatbeeld behoorde. Mannen, vrouwen, maar ook kinderen trokken vroeger de schepen, pramen voort. Zij liepen in een zeel over het jaagpad. Dit zeel was met touwen aan het schip of de praam verbonden. De wat rijkere schippers konden dit bijzonder zware werk overlaten aan een paard.
Het beeld is in brons uitgevoerd in de afmetingen: hoogte 1.80 m breedte 1.20 m lengte 1.50 m
Het beeld is vervaardigd door de Groninger kunstenaar/beeld houwer Hans Mes en werd op 12 september 1987 geplaatst.
Woning (voorheen Vrije Evangelische Kerk) aan de Eltjeswijk 13
Het orgel is gebouwd door Bakker & Timmenga in 1920 voor de Vrij Evangelisch Gemeente in Leeuwarden. In 1969 is het orgel overgeplaatst naar de Vrij Evangelische kerk in Oude Pekela door firma Mense Ruiter.
Orgel (foto Michiel van ’t Einde)
De oude leden overlijden en de jeugd blijft weg. De ontkerkelijking is duidelijk zichtbaar in de vrije evangelische kerk in Oude Pekela. Het kerkbestuur ziet daarom geen andere weg: de kerk is te koop gezet en de gemeenschap wordt opgeheven.
In 2018 is de kerk te koop gezet en de gemeente is op 31 maart 2019 opgeheven. In 2020 Kerk heeft woonbestemming en staat te koop.
De gemeente is ontstaan uit het in 1877 opgerichte Genootschap tot Verbreiding der Waarheid. De gemeente is geïnstitueerd door ds. A. Mooij uit Winschoten op zondag 22 sept. 1889. In 1893 vond aansluiting plaats bij de bond van vrije evangelische gemeenten in Nederland. Eerste voorganger van de gemeente was ds. P. Douma uit Oude-Leije. Gedurende 11 jaar heeft hij de gemeente met de meeste toewijding gediend. In 1900 vertrok hij naar Nijmegen. Opvolger van deze eerste voorganger was ds. H. Stavinga. Hij heeft van 1901-1912 in Oude Pekela gestaan, om dan naar Bergen te vertrekken. Van de latere voorgangers willen we slechts vermelden ds. M. van der Vlis, thans te Goes en ds. D.W. Veldkamp, thans te Leeuwarden, die beiden hun beste krachten tot opbouw van de gemeente hebben gegeven. Voorganger in 1939 is ds. T.H. Penninga, die, gekomen van Breskens, zich op 20 november 1938 aan de gemeente Oude Pekela verbond. Op 5 maart 1952 wordt het gerestaureerde kerkgebouw van de vrije evangelische gemeente weer in gebruik genomen. Het is een kerk in een kerk geworden, want de muren van het oude gebouw zijn blijven staan. Nog kan worden gemeld, dat van de gemeente de volgende verenigingen uitgaan: zondagsschool, jongelingsvereniging, grote en kleine meisjesvereniging, terwijl de gemeente een eigen zangkoor bezit. De gemeente bestaat in 1949 60 jaar.
Nieuwe betonbrug over de Eltjenswijk, foto: Kral, Carel Het hoge gebouw aan de wijk is van de Vrij Evangelische Gemeente, links van de brug kruidenier Heuving.
De Vrij Evangelische kerk aan de Eltjenswijk 1955 , foto: Kral, Carel
Villa (1916) en Boerderij aan de Hendrik Westerstraat 194a en 194
De veenmeester hield toezicht op de venen en had tevens daarover de dagelijkse leiding. Een belangrijk aspect van zijn werk betrof het toezicht op de afwatering. Wanneer de veenderijen in eigendom toebehoorden aan een stad, zoals het geval was in Oude Pekela, sprak men van een stadsveenmeester. In het geval van Oude Pekela kan men bijna spreken van een erfelijk ambt, aangezien deze functie ruim 150 jaar werd toevertrouwd aan de families Eltjens en daarna Borgesius. Naarmate de vervening verder geschiedde, ontwikkelde zich steeds meer landbouw in de streek waardoor men tevens een boerenbedrijf ging opereren. De (voormalige?) “Villa Boerderij Eltjens” in Oude Pekela herinnert aan de welstand van deze families.
Links de monding van de Eltjenswijk met brug. uit 1925-1935
villa boerderij eltjens
villa boerderij eltjens
Dit is de boerderij van Eltjens in 1910 staande in Wijk III, de huidige Hendrik Westerstraat. De boerderij werd bewoond door Iandbouwer Aeilko Eltjens. De woning links werd bewoond door twee gezinnen, de fabrieksarbeider Derk Meijer en de werkvrouw Geertruida Lutjeboer. Vroeger was op de plaats waar nu de boerderij staat tot rond 1918 een scheepshelling. Deze helling behoorde aan de familie Hesseling. Het achterste schip is met turf geladen.
kaart13
De fraaie boerderij van Eltjens, de huizen daarnaast, links op de foto, zijn afgebroken en op die plaats staat nu de villa van Eltjens, aan de nu reeds jaren gedempte Eltjenswijk. Dit is aan de landzijde van het Pekelderdiep.
heeft u meer info over de ” Villa (1916) en Boerderij”, dan kunt u een email sturen naar info@fotocollect.blog
Nail- en Zonnestudio “Sunshine & Nails” aan de Feiko Clockstraat 181
Nieuw in Oude Pekela, voor een prachtig kleurtje en een ontspannende zonnebanksessie moet je bij Sunshine & nails zijn! Het is een deels bemande/deels onbemande zonnestudio, dit wil zeggen dat u kan komen zonnen als er personeel aanwezig is of op andere momenten die u misschien beter passen.
Wilt u ook graag mooie en verzorgde nagels, met of zonder verlenging, of mooi gelakt, dan bent u bij Sunshine& nails aan het juiste adres. De nagelstudio heeft de benodigde diploma’s en certificaten voor het vakkundig en hygienisch plaatsen van nagels
De roemruchte IJssalon Gerringa in Oude Pekela werd in 2014 te koop gezet.
Vanwege gebrek aan een opvolger in de familie en zelf toe aan een rustiger leven besloot eigenaar Henk Gerringa (67) tot verkoop van de ijs-en frituurzaak met bovenwoning aan de Feiko Clockstraat. IJssalon Gerringa bestaat al sinds 1949 en verwierf zich een uitstekende reputatie.
In Oude Pekela bestaat een grote vaste klantenkring en inwoners uit de regio rijden graag even wat extra kilometers om bij Gerringa een ijsje te gaan eten.
Imko Berend Gerringa had bijna 40 jaar een ijssalon annex cafetaria in Oude Pekela. Gerringa’s ijs in chocolade gedoopt was een begrip in Oude Pekela en wijde omgeving. Generaties kochten ijs bij hem. Gerringa heeft het ijs altijd zelf gemaakt, daarbij altijd trouw geholpen door zijn echtgenote Teubina Kraan. Gerringa’s vader was ijsmaker evenals zijn schoonvader H. Kraan. Omstreeks de jaarwisseling 1986-1987 is de ijssalon van Gerringa gesloten wegens gebrek aan opvolging. Enige tijd later, in 1989 was het zijn zoon Hendrik die het bedrijf van zijn vader alsnog voortzette.
Woning (vroeger Wijkgebouw “Groene Kruis”) aan de Feiko Clockstraat 189
Dit gebouw werd in 1936 ontworpen door de architecten Jan Kruijer en J. Withagen uit Oude Pekela. De opdracht ertoe werd gegeven in februari 1936 door de leden van Het Groene Kruis, die een groot pand wensten, met onder meer praktijkruimte, een conciërgewoning, een vergaderlokaal en een magazijn. Opmerkelijk is dat Kruijer in deze periode een compagnonschap met Klaas Visker had, maar dit gebouw toch met een andere architect ontwierp.
Het gebouw past in een rij kubistisch expressionistische gebouwen die Kruijer vanaf midden jaren dertig ging bouwen, overigens tegelijk met woonhuizen die meer invloed van de Amsterdamse School laten zien.
In hun biografie over Kruijer beschrijft Kruijswijk het gebouw als volgt: “Het zakelijk vormgegeven gebouw bestaat uit een hoger en een lager blokvormig bouwvolume met plat dak. Deze strakke, kubistische hoofdopzet van het gebouw is gecombineerd met een kleurige en expressionistische uitwerking in materiaalkeuze en decoratieve toepassingen daarvan. De beide bouwblokken verspringen ten opzichte van elkaar, waarbij het verloop mooi opgenomen wordt in de ronding van de schoorsteen. Ook de rondlopende muren van de entreeportiek doorbreken de verder geheel geometrische opbouw van het ontwerp, terwijl gemetselde bloembakken en een inpandig balkon de plasticiteit van de gevels vergroten. Het wijkpand is opgemetseld in een geschakeerde gele baksteen, op een plint van rode klinkers. Het groene kruis in de gevel verwijst natuurlijk naar de functie van het gebouw. Een leikleurige decoratieve band sluit de linkergevel aan de bovenzijde af, terwijl aan de andere kant een rode lijn is ingemetseld. Een gemetseld stenen muurtje met geometrische pijlers en een ijzeren buisprofiel vormen geheel in stijl de erfafscheiding.”.
De ronding van de schoorsteen stak oorspronkelijk een stukje boven de dakrand uit en was voorzien van een fiere vlaggenmast. Zowel mast als houders zijn verdwenen.
Er is sprake van glas-in-loodramen in beide zijgevels. Deze ramen bestaan uit drie delen en de vormgeving is abstract. In het centrum van het raam aan de linkerzijkant zijn onder meer het gemeentewapen en een groen kruis afgebeeld, evenals het jaartal 1936.
Het gebouw heeft al langere tijd een woonbestemming en maakt een wat desolate indruk. Niet alleen de vlaggenmast is verdwenen, maar ook de roedenverdeling in de ramen.
Basisschool onderwijscentrum “de Groenling” aan de Burgemeester Snaterlaan 68
De brede school in MFC De Groenling in Oude Pekela is een school met een gezond binnenklimaat en een laag energieverbruik. In deze Frisse School komen drie scholen, C.B.S. de 7-Sprong, Jenaplanschool St. Willibrordus en O.B.S. Hendrik Wester, samen onder een dak. Zij delen voorzieningen als bibliotheek en gymzaal. Daarnaast biedt dit MFC ruimte aan jeugdgezondheidszorg, peuterspeelzalen, buitenschoolse opvang en het Centrum voor Jeugd en Gezin. Ook sport- en buurtverenigingen maken gebruik van het gebouw.
