Winschoten – Roos in de Regio


roos-in-de-regio-frontcover
roos in de regio (frontcover)
roos-in-de-regio-backcover
roos in de regio (backcover)

(simon van Wattum)

Winschoot zo rood en rös
dien rozen tot aan ’t station
ik loat die smörgens lös
en kom in nommedag weerom
en pruif de locht zo kweers
en zai de hoezen aigen
en aal watst nog begeerst:
de widde maiw weerspaigeld
in de grode roet
van aaltied oet
en aait weer thoes
veur d’oavend komt
en taaikent swaart de blos
de dag besomd
en ’t haart van eerde lös

nou paast Winschoot
in holte van mien haand
en niks het mie begroot
van dou en nou en allerhaand
Ik oam de rozen daauw
en stil langszied ’t geroezemoes
vin ik in ’t donkerblaauw
op moane of mien aigen hoes.

tellerlikker
De Tellerlikker…

Dit bronzen kunstwerk staat voor het cultureel centrum „De Klinker”.
Het beeld stelt de „Tellerlikker” voor en is vervaardigd door Marijke Ravenswaay-Deege uit Gorinchem. Sinds de onthulling, in mei 1975, is de „Tellerlikker” al bijzonder populair bij de bevolking. Een geboren Winschoter draagt al sinds mensenheugenis de bijnaam van „tellerlikker”, bordenlikker. Die spottende bijnaam is ontstaan toen het gebruik van tafelserviezen nog niet algemeen was ingeburgerd. En zeker niet op het platteland, waar de families nog gezamenlijk uit één pot aten. In Winschoten deed, volgens overlevering, het bord eerder zijn entree op de tafels en dat moderne gedoe wekte de spotlust op van de plattelanders. Alras noemden zij de Winschoters dan ook „tellerlikkers”.

roos
De roos speelt in Winschoten een belangrijke rol.

De roos speelt in Winschoten een belangrijke rol. Zelfs de titel van dit gemeentelijk
fotoboek herinnert aan de koningin der bloemen. Het grondgebied van Winschoten maakt deel uit van ’s werelds grootste kweekcentrum voor rozenonderlagen. Rozenonderlagen zijn zaailingen, die worden gebruikt voor het veredelen van allerlei andere soorten.

Jaarlijks worden circa 75 miljoen zaailingen uit Oost-Groningen naar alle windstreken
verzonden om de rozenkwekers basismateriaal van goede kwaliteit voor hun uiteindelijk
produkt te kunnen leveren. Uiteraard spreekt het kweken van tientallen miljoenen rozenzaailingen de buitenstaander helemaal niet aan, want het gaat hem of haar immers om de bloemenpracht. De gemeente Winschoten liet jaren geleden daarom een fraai rosarium aanleggen, dat een oppervlakte beslaat van bijna 2 hectare. Op een enigszins geaccidenteerd terrein pronken gedurende de zomermaanden 130 rozenvariëteiten.

Ook landelijk is het Winschoter rosarium van betekenis. Nieuwe rozen worden alvorens
zij in de handel komen, in rosaria te Den Haag, Amsterdam, Flevohof en… Winschoten
op kwaliteit gekeurd. Dat gebeurt onder auspiciën van de Koninklijke Maatschappij
Tuinbouw en Plantkunde. Pas wanneer de rozen de strenge keuringen in deze
4 proeftuinen met succes hebben doorstaan, wordt een nationaal certificaat afgegeven met het predikaat „toproos”.

roos02
Roos in de Regio

Winschoten is een roos van een stad. Winschoten is een stad van rozen. Een rozenstad.
Over de roos wordt in de woordenboeken gezegd: ..Beeld van iets aangenaams, iets liefs”.
Beide omschrijvingen zijn van toepassing op Winschoten.

De stad is aangenaam. De stad is lief.
Maar in het woordenboek staat ook: „ronde plek in het midden van een schietschijf’.
Dat klinkt krijgshaftig, maar Winschoten heeft deze betekenis vertaald in: „centrumgemeente in een bloeiende regio”.

Een roos is ook een wat eigenwijze bloem. Denk aan de rozen die kunnen prikken.
Voor Winschoten geldt hetzelfde. Met grote zelfbewustheid wil de stad zichzelf zijn.
Winschoten toont het karakter graag.

Dat karakter wordt gevormd door rond 20.000 Winschoters.
En het wordt dagelijks getoetst aan de mening van nog eens 40.000 mensen
die rond Winschoten wonen. Met z’n allen bepalen zij het beeld van Winschoten.

stadstoren
Eeuwenoude stadstoren De Olie Witte / Tower of the city / Turm der Stadt

Kennismaken met Winschoten is een plezierige gebeurtenis. Die kan op verschillende manieren plaatsvinden. Snel gaat het in de plaatselijke cafés, aan de stamtafels waar iedereen alles lijkt te weten.

Het kan even goed nabij de banken in de parken, bij de voederplaatsen van de hertenkampen of bij de banken op het Oldambtplein. Daar vertoeven vaak en graag bejaarde Winschoters. En die hebben tijd en wijsheid om u de stad te leren kennen.
Het allerbeste is natuurlijk om een Winschoter te treffen die de traditie weet te schatten:
kowie mit kouke, met echte „Grunneger kouke”.

Vaak zult u al snel in het winkelcentrum van deze Oostgroninger stad belanden.
Daar klopt het hart van een regio. Geen wonder dat velen – net als u – verrast reageren als ze voor het eerst in Winschoten zijn.

De bezoeker treft allerlei gebeurtenissen en voorzieningen aan.
Ze doen aan een grote stad denken. Het fijne ervan is dat alles op een klein stukje
Oost-Groningen gebeurt.

Het is te overzien. Massaliteit schuwen de Winschoters.
Winschoten is een kleine, maar erg hartstochtelijk levende stad.
Er wordt gewerkt, gewoond, gewinkeld en gefeest.

Door meer dan die 20.000 inwoners. Door U bijvoorbeeld.

stadhuis
Het stadhuis / City Hall / Rathaus

ruimte
Genoeg ruimte voor industrie / Industrial town / Stadt für Industrie

Voor niets gaat de zon op, heet het spreekwoord. Dat geldt ook voor Winschoten.
Van oudsher is de stad het centrum waar de werkgelegenheid zich heeft geconcentreerd.

De gemeente heeft daarvoor van alles mee: langs het industrieterrein loopt een
internationale spoorlijn. Regelmatig vertrekken en arriveren hier (vracht-)treinen in de
richtingen Groningen (en verder naar De Randstad) en Duitsland.

Behalve over de spoorverbinding beschikt de stad over een prima aansluiting op de
snelverkeersweg Rijksweg 42 die van Groningen naar Nieuweschans-grens loopt.
Deze weg gaat door naar Bremen en Hamburg (afstanden resp. 140 en 325 kilometer). De rijksweg zal vierbaans gemaakt worden binnen afzienbare tijd.

Behalve deze belangrijke internationale oost-west-route met uitstekende aftakkingen naar het zuiden, is er een rijkswegverbinding met de havenstad Delfzijl en de op 40 kilometer afstand gelegen Eemshaven. Diezelfde rijksweg voert in westelijke richting langs Veendam, Gieten en Assen naar de Randstad.
Een provinciaal wegenstelsel verbindt Winschoten met de beide Pekela’s,

Veendam, Stadskanaal en Ter Apel.

Wie geen trein of vrachtwagen benut voor de aan- of afvoer van zijn grondstoffen of
produkten, maar liever per schip vervoert, heeft de beschikking over het Winschoterdiep dat uitkomt in de haven van het industrieterrein. Via het te verbreden Winschoterdiep, de
Westerwoldse A en het nieuw te graven Dollardkanaal krijgt Winschoten bovendien een
regelrechte verbinding met de Eems. Dat betekent perspectieven voor bedrijven die
aanvoer in bulk nodig hebben. Tussen de rijksweg Groningen-Duitsland en de stad zelf ontwikkelt de stad het industrieterrein Beertsterweg. Het is de uitbreiding van het bestaande terrein dat oostelijk  van de stad ligt temidden van spoorlijn, weg en kanaal.

Het is duidelijk dat al deze faciliteiten geschapen worden met het oog op de toekomst als
industriekern die Winschoten moet zijn voor Oost-Groningen. Philips vestigde er al de
grootste persglasfabriek van televisie-beeldbuizen van Europa.

Honderden Oostgroningers vonden er werk. Het Kappa-concern bouwde met
kapitaal van de Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij (NOM) de modernste papierfabriek van Europa voor ruim f 100 miljoen.
Maar op het industrieterrein zijn veel meer soorten bedrijvigheid te vinden.

Winschoten beschikt over de grootste verscheidenheid van industriële activiteiten van alle zeven kernen in de provincie Groningen. Met andere woorden: de meeste soorten werk. Er is een evenwichtige opbouw van de industriële structuur.
Winschoten benadert het landelijk gemiddelde zeer dicht.

Dit is een gezond gegeven voor degene die zich in Winschoten wil vestigen.
Hij treft geen eenzijdige industrie-stad aan, maar een veelzijdig centrum vol activiteiten van allerlei aard. Opmerkelijk is dat naast de industrie een duidelijke handelssfeer wordt aangetroffen. De stad telt in- en exportfirma’s en veel groothandels en distributiebedrijven. Een sprekend voorbeeld van ondernemerszin en goed vestigingsklimaat is de aanwezigheid van Newexco.
Dat is Nederlands grootste vrachtautotransportbedrijf met dochters in Duitsland.

De stad biedt naast dit gezond industrieel klimaat ook een scala van arbeidsplaatsen.
Dat varieert van metaalvakman bij een machinefabriek of werf tot employé bij een groothandel in kappersartikelen. Men kan zijn brood in Winschoten verdienen als bouwvakker (er wordt veel en steeds gebouwd…) maar ook als ambtenaar bij een van de talrijke kantoren en diensten alsmede regionale instellingen die in deze centrumgemeente gevestigd zijn. Kortom: zowel industrieel, handelsman, werknemer als ambtenaar treffen in de meest letterlijke zin een groot boeket rozen aan. En omdat er in de rozenwereld ontelbare variaties mogelijk zijn heeft Winschoten gezorgd dat die variaties aanwezig zijn.
Het stadsbestuur is alert op nieuwe ontwikkelingen die voor de stad, de mensen en de
bedrijven van belang kunnen zijn. Vanzelfsprekend zijn er veel meer details te bedenken over vestigingen in Winschoten. Teveel om hier te noemen naast de investeringspremie-regeling van het rijk van 25 procent op de vaste activa.

industriefaciliteiten
Allerlei industriefaciliteiten / All sorts of facilities for the industry /
Alles ist für die Industrie vorgesehen.

markt
Maar ook een markt / But also a market / Aber es gibt auch ein Markt.

infobord
Infobord

Winschoten is een knooppunt van verbindingen en dan niet alleen regionaal maar heel duidelijk internationaal. De stad is vanuit Duitsland bereikbaar door de grensovergang Nieuweschans (dag en nacht open) en de nieuwe rijksweg. Alle goederenhandelingen kunnen op het uitgebreide douane-complex worden afgehandeld.

Behalve de rijksweg is er de rechtstreekse verbinding per trein met Duitsland voor passagiers. De treinen rijden vanuit de stad Groningen via Winschoten naar Bremen en verder naar Braunschweig. Vanuit Leer in Duitsland kan men drie keer per dag met sneltreinen naar het zuiden van Duitsland. Plaatsen waar wagons naar toe gaan (zonder dat u over hoeft te stappen) zijn Keulen, München, Wenen en Bazel. Drie keer daags kan men van Winschoten naar Leer in Duitsland en ook drie keer kan men terug.

Regionaal is Winschoten het knooppunt van een uitgebreid buslijnen-net dat aansluit op de oost-west-treinverbindingen. Als extraatje rijden er snelbussen vanuit Winschoten naar Assen om de Intercity-treinreizigers voor de randstad service te bieden.

Uiteraard is er veel verkeer tussen Winschoten en de provinciale hoofdstad Groningen. Daarom rijdt er elk half uur een trein tussen beide steden. Na zeven uur ’s avonds kan men overigens nog elk uur op en neer.

Mocht men aan trein en bus niet genoeg hebben, dan heeft Winschoten de beschikking over een groot taxi-bedrijf, dat dag en nacht wagens beschikbaar heeft.

Wie vanuit Winschoten de heel wijde wereld wil intrekken heeft dan tenslotte nog het vliegveld Eelde bij Groningen „onder handbereik”. Het ligt drie kwartier rijden van Winschoten en biedt binnenlandse vluchten op Schiphol waar vandaan men overal naar toe kan. Voor vakantiegangers uit het Noorden is Eelde bovendien vaak het startpunt voor een tocht naar de zon of vreemde verten.

richtingaanwijsborden
Richtingaanwijsborden

verbindingen
Verbindingen met het buitenland / Connections with abroad / Verbindungen mit dem Ausland

De streekfunctie van Winschoten blijkt vooral uit de concentratie van allerlei kantoren,
diensten van rijk en provincie en regionale samenwerkingsverbanden. Om er een paar te
noemen: Gewestelijk Arbeidsbureau, de Inspectie der Belastingen, invoerrechten en
accijnzen, het Ontvangkantoor der Belastingen, het Kantongerecht, de Rijksinspectie van
het Lager Onderwijs, de Streekraad Oost-Groningen, het Sociale Werkvoorzicningsschap
Oost-Groningen, de Vleeskeuringsdienst, het Gasbedrijf Oost-Groningen, de Stichting
Maatschappelijke Dienstverlening Oost-Groningen, de districtskantoren van de
waterleidingsmaatschappij voor de provincie Groningen (WAPROG), het Electriciteitsbedrijf voor Groningen en Drente, de Telefoondienst, het PTT – districtskantoor en liet districtskantoor van het GAK.

Toen de regering enkele jaren geleden besloot om de activiteiten van de ambtenaren te
spreiden, kwam er een typekamer voor verschillende ministeries in Winschoten. Bovendien bevindt zich in de stad een dependance van het Centrum voor Vakopleiding.

kantongerecht
Kantongerecht / district-court / Amtsgericht

gak
Gemeenschappelijk Administratie Kantoor / GAK-offïce / GAK-Büro

gasbedrijf
Gasbedrijf Oost-Groningen / Gasfactory for the region / Gasversorgung Oost-Groningen

Een stad wordt gekenmerkt doordat allerlei manieren van wonen er mogelijk zijn.
Daarom ook beschikt Winschoten over alle variaties in woningbouw die te bedenken zijn. Eén uitzondering is er: er zijn geen tientallen etages tellende flatgebouwen zoals men die aantreft in de Bijlmermeer bij Amsterdam en soortgelijke wijken. Winschoten rouwt daar beslist niet om.

In dichtbij het centrum gelegen woonwijken heeft Winschoten flats gebouwd met vier woonlagen. Dat geldt ook voor Plan Zuid, de grote woonwijk ten zuiden van de spoorlijn en het station.

Toen Philips zich enkele jaren geleden in Winschoten vestigde, begon de stad met de bouw van liefst 1000 extra woningen. In de nieuwe woongebieden zijn deze huizen in verschillende typen en prijsklassen gerealiseerd.

Zuiderveen I en II en Plan Garst kregen gemengde bebouwing van flats, eengezinswoningen, bejaardentehuizen en een klein winkelcentrum.

In het Nassaustraat-gebied vlakbij het winkelcentrum kwamen eengezinswoningen en
flats van de grond.

Vossenkamp heet het ruim opgezette bungalowpark. Ernaast ligt een blokje huizen dal van rijkswege als „experimenteer’’ is aangemerkt. Het zijn geschakelde huizen met een binnenplein.

Het nieuwste woongebied van Winschoten is Plan Noord. Het ligt tussen de iets
oudere wijken (Zeeheldenbuurt) en het Winschoterdiep in. In dit gebied zijn 1450
huizen gebouwd.

vossekamp
experimentele woningen Vossekamp / experimental houses in Vossekamp /
Experimentier wohnungen in Vossekamp

bungalows
bungalows in plan Zuid / private houses in South / freistehende bungalows in Plan Süd

aanwijsborden
Aanwijsborden

hunzestraat
Hunze straat Plan Zuid / Houses in the Hunzestraat-South / Wohnungen in der Hunzestrasse.

De binnenstad telt – net als in veel andere steden – diverse oude wijken.
Het gemeentebestuur probeert samen met de bewoners plannen te ontwikkelen voor die
wijken. Stadsreconstructie, ook wel „vernieuwbouw” genoemd, kan op die manier voorzichtig van de grond komen.

Behalve in de nieuwe wijken kunnen Winschoters dus wonen als in een echte stad:
in kleine straatjes met hun vaak geheel eigen sfeer. Deze variant van het wonen zal in de gedachtengang van het stadsbestuur zijn eigen plaats moeten hebben in de rijkgeschakeerde wooncultuur die Winschoten de huidige en toekomstige inwoners
kan bieden. Dat Winschoten zijn aantrekkelijkheid als werk- en wooncentrum sterk vergroot blijkt uit de snelle groei van het aantal inwoners in 1973.
Veel mensen uit omliggende dorpen, die hun werk in de regio-hoofdstad vinden zijn verhuisd naar de moderne woningen.

Als het gaat om de functie van regionaal winkel- en koopcentrum heeft Winschoten een naam te verliezen. Het duidelijkst wordt dat tijdens de Braderie (bouwvakvakantie) en de winkelweek (eind oktober). De bezoeker van het stadscentrum kan dan letterlijk „op de
koppen lopen”, vooral in de Lange- en Torenstraat.

In de winkelweek zet de middenstand van Winschoten bijna zeven miljoen gulden om. Daarmee steken de zakenlui met kop en schouders uit boven hun collega’s in grotere plaatsen als Stadskanaal en Veendam. De gezonde concurrentie tussen deze twee en Winschoten betekent dat de zakenmensen uit deze laatste stad steeds op zoek zijn
naar attractiever mogelijkheden voor de huisvrouw en eigenlijk het hele koopgezin.

Zo’n attractie is de vrijdagse koopavond, de drukste van de provincie Groningen. Het succes ervan is mede te danken aan het afsluiten van de Langestraat tussen 18.00 en 21.00 uur. Op zijn gemak wandelend tussen de aangename etalages en de soms op straat plaatsvindende handel in de Langestraat is deze promenade het mekka voor
snuffelende consumenten en koopjesjagers.

Op zaterdagmiddagen is het al net zo druk in Winschoten als op die beroemde vrijdagen. Ook dan is de Langestraat weer afgesloten voor rijdend verkeer. Een maatregel die het Winschoter centrum sterk doet lijken op bijvoorbeeld de Herestraat in Groningen, ook wel de Kalverstraat van het Noorden genoemd. De discussie, of de koopstraten permanent voor het verkeer afgesloten moeten worden, is nu in volle gang.

Maar niet alleen op vrijdagavond en zaterdag vervult Winschoten zijn regionale rol van betekenis als consumenten-markt. Door de week is het al vanaf ’s morgens vroeg tot laat in de middag een komen en gaan van huisvrouwen, al of niet met gezin.

Dat de Winschoters kooplustige inwoners zijn, is duidelijk voor iedereen die zich in het gewoel begeeft. Het gemiddeld inkomen per belastingplichtige in de gemeente ligt boven het landelijk gemiddelde. De middenstanders kunnen dat merken.

Hun reactie: het aanbieden van een steeds uitgebreider pakket van levensmiddelen, genotmiddelen en duurzame goederen. De Winschoters waarderen en belonen on hun beurt dat koopmansschap.

langestraat
Winkelen in de Langestraat

oom_harm
Wie kende het niet winkeltje “Oom Harm” aan de Olieslagerstraat.

In 1974 overleed Harm Visser, beter bekend als “Oom Harm”. In 1935 opende hij in de Olieslagerstraat een winkeltje in snoep- en kruidenierswaren. Het winkeltje is een begrip geworden in Winschoten en later voortgezet door Oom Harm’s gelijknamige zoon.

Voordat Visser het winkeltje opende, werkte hij voor Boekhoff in de Blijhamsterstraat.

winkeltje_jaren60
Het winkeltje van Oom Harm in de Olieslagerstraat 13, ca. jaren 60

Behalve de kostelijke koopstraten beschikt de stad ook over een echt ouderwetse markt. Elke zaterdagmiddag staan rond de eeuwenoude kerk op het Marktplein rijen kraampjes. Van warme worst tot japon gaat er grif van de hand. Niet te versmaden zijn de koopjes die voor guldens die daalders waard zijn, van eigenaar verwisselen.

Deze oudste vorm van zakendoen temidden van marktcafés gaat in  Winschoten uitstekend samen met de modernste: de supermarkt. Albert Heyn begon al jaren geleden aan de ruime Venne met de grootste supermart van de provincie Groningen. Vroom en Dreesmann bouwden een zelfbedieningswarenhuis aan het Israëlplein.
Rond deze ,,aangeklede” parkeerruimte met plantenbakken en vijvertje, vestigden zich banken en detailzaken. Hema volgde elders in de binnenstad.

Behalve in winkels voor de dagelijkse dingen kunnen de Winschoters en de bezoekers ook terecht in verscheidene boetieks, antiekzaken, specialiteitenwinkels en bankvestigingen. Die hebben zich allemaal in of vlakbij het centrum gevestigd.

En bijna elke dag komen er nieuwe winkels bij.

zaterdagmarkt01
Zaterdagmarkt
zaterdagmarkt02
Zaterdagmarkt

De gezellige zaterdagmarkt / The pretty market on saturday /
Die frohliche Markt am Sonnabend.

Winschoter schoolkinderen.
Winschoter schoolkinderen.

Dit is wat meestal onder het moeilijke woord cultuur terecht komt maar toch een intense
beleving ervan is: een paar duizend Winschoter schoolkinderen in de prachtige nieuwe manifestatiehal van De Klinker. Feest voor allemaal, plezier voor iedereen.
Deze jeugd symboliseert de culturele toekomst van de stad Winschoten.

De Winschoters zijn een heel cultuurbewust en cultuurminnend volkje.
De stad was tientallen jaren beroemd om de evenementen van niveau die er plaats hadden. Winschoten had zo’n goeie naam dat duizenden uit de hele provincie naar de schouwburg Dommering kwamen om te genieten van theater, concerten en andere voorstellingen. De bekendste Nederlandse toneelgezelschappen en cabaretiers kwamen met veel genoegen in Dommering optreden.

De brand in de schouwburg van Dommering bezorgde Winschoten een schouwburgloze
periode. Maar samen met andere gemeenten uit de regio bouwden de Winschoters De
Klinker, een geweldig complex dat door Prinses Margriet in oktober 1973 is geopend.
Op dat moment was De Klinker al een begrip in Winschoten.

Het is een geweldig geoutilleerd schouwburgcomplex. Een grote theater- en concertzaal
vormt de belangrijkste ruimte. Er kunnen 650 mensen in. Om deze zaal heen loopt een
„straatje”. Daar worden exposities gehouden en maken de Winschoters een praatje bij een kopje koffie of een drankje. Het complex bevat verder zalen waarin grote vergaderingen en kleine onderonsjes kunnen worden gehouden. In de kleinere zalen wordt aan handenarbeid gedaan.

In de schouwburgzaal kan letterlijk elke productie worden gebracht vanwege de enorme
toneeltoren. Van de grootst opgezette musical tot een intiem koffieconcert van een paar
musici. Dat de Oostgroningers blij zijn met hun Klinker blijkt uit de stormloop op de kassa als de voorstellingen zijn aangekondigd. De Klinker is van alles in één: cultuurtempel,
ontmoetingsplaats, manifestatie-onderkomen en gewoon „praathuis”.

cultureel
Het nieuwe cultureel centrum / The new cultural centre, theatre etc. / Das neue Stadt theater.

symfonieorkest
„Een symfonieorkest en een beat-band zijn gelijkwaardig en verlangen
een gelijke en onbevangen waardering”.

Behalve een echt theater bevat De Klinker ook een enorme manifestatiehal waarin een paar duizend mensen kunnen. Deze hal is voor het houden van overdekte markten, televisieshows, grote tentoonstellingen, internationale shows, congressen en sportevenementen. Er is vrijwel geen gebeurtenis die niet kan plaatshebben in deze Klinkerhal.

Er staan zeer moderne tribunes die verrijdbaar en inschuifbaar zijn. Op die manier is elke opstelling mogelijk. De capaciteit van de zaal kan aan de gebeurtenis worden aangepast.

Beroemd is deze Klinkerhal om zijn uitstekende geluidsinstallatie. Elke fluistering en elk knalhard muziekwerk komt prima uit de hangende luidsprekers.
Een speciale regiekamer biedt een blik over de hele hal.

Maar naast de outillage beschikt Winschoten natuurlijk ook over de mensen die de cultuur brengen. Er is een Winschoter Orkest Vereniging, een actieve operettevereniging Amicitia, balletclubs, de muziekschool, rolschaatsclubs, toneelverenigingen en zangverenigingen.

Vanzelfsprekend komen de beste artiesten en ensembles uit binnen en buitenland met grote regelmaat naar De Klinker. Dat zijn ondermeer het Operagezelschap Forum,
het Noordelijk Filharmonisch Orkest, Het Zwarte Theater uit Praag,
het Zuidelijk Toneel Globe, Theater, Noorder Compagnie, Herman van Veen,
Neerlands Hoop, Fons Jansen, het Nederlands Kamer Orkest, de Hoofdstad Operette,
het Nationaal Ballet van Senegal, Gert en Hermien, vader Abraham,
Willy Walden en Piet Muyselaar, het Scapino-ballet. En zo zijn er nog veel meer.

Het Klinker-gebeuren is – zoals het hoort in deze tijd – volledig gedemocratiseerd.
Er zijn geen rangen in de theaterzaal.

En als extra: na elke door de Klinker georganiseerde voorstelling
krijgt u een kopje koffie gratis….

karakter
„Het eigen karakter van de plaatselijke gemeenschap zal onder alle omstandigheden
sterk moeten meespreken. Dit karakter heeft een positieve waarde. En bovendien zal geen
mens warm lopen voor een als „vreemd” ervaren cultuurpatroon ”.

mensen
Steeds meer mensen vinden het leuk in De Klinker / More and more people begin to like performances
in De Klinker / Immer mehr Leute amusieren sich in De Klinker.

Wie gaat winkelen in Winschoten hoeft daar gezien de geringe afstand tussen winkel en woning nauwelijks de auto voor gebruiken. Maar als u het toch doet, is het ook geen probleem. Want het stadsbestuur heeft voor ruim 1450 parkeerplaatsen in of vlakbij de winkelstraten gezorgd. Op 200 ervan moet u de parkeerschijf gebruiken, maar de andere zijn helemaal vrij. „We hebben tot 1985 meer dan voldoende parkeerruimte” , stelde een raadslid van Winschoten onlangs vast. Dat is een plezierig vooruitzicht. Niet alleen voor de bestuurders maar ook voor de gebruikers van de auto en het centrum.
De parkeerplaatsen bevinden zich aan beide zijden van de Venne, achter Albert Heyn, achter het stadhuis, tegenover het ziekenhuis, aan de Nassaustraat, achter De Klinker, op het Schönfeldplein, op het gedempte Omsnijdingskanaal, bij het NS-station, op het Israëlplein, het Marktplein en nog wat zijstraten.

Parkeernood zoals veel andere steden die kennen is in Winschoten een volslagen onbekend verschijnsel…..

dichtbij
Woongebieden en centrum liggen dichtbij elkaar / It is easy to reach the centre of’ the city /
Es ist leicht das Stadtzentrum zu besuchen.

auto
De auto kan ondermeer op het Israelplein staan / The car can be placed everywhere /
Den Wagen kann man fast überall abstellen.

De jonge Winschoters kunnen in hun stad het beste onderwijs krijgen dat ze maar willen.
Er is een keuze te maken uit alle schooltypen totdat men universiteit, hoge-school of hoger beroepsonderwijs wil gaan volgen. Zelfs al voordat de jongsten onderwijsplichtig zijn, is er een geschikte leeromgeving voor hen aanwezig.

Dat is in Winschoten de peuterspeelzaal waar de piepkleinen terecht kunnen.
Er zijn vanzelfsprekend de kleuterscholen en een groot aantal scholen voor basisonderwijs.

Daarna komt er een uitgebreid scala van schoolmogelijkheden waaruit de jeugd kan kiezen. Grootste onderwijsinstituut is de Winschoter Scholengemeenschap die met 1300 leerlingen sterk groeit. Er zijn daar brugklassen en afdelingen HAVO, MAVO, VWO, LEAO en MEAO. Verder kan men er leren op een lagere detailhandelsschool.
Naast de Scholengemeenschap staat heel praktisch de Rijkspedagogische Akademie.

De stad beschikt voorts over een grote Lagere Technische School met 600 leerlingen en een beroepsschool voor meisjes die 450 leerlingen telt. Er is een LOM-school, een openbare school voor moeilijk lerende kinderen, een openbare schakelschool voor LAVO, een christelijke MAVO, een ITO-afdeling aan de LTS en een school voor imbecielen.

Verder zijn er avondopleidingen en cursussen (LTS, Handelsscholen).

Overigens is het niet zo dat alleen Winschoter jongens en meisjes deze scholen bevolken.
Het zijn vooral streekscholen waar ook jongelui uit de omgeving kennis komen vergaren.
De kwaliteit van het onderwijs in Winschoten blijkt uit het feit dat ouders in

Ter Apel en Zuidbroek, tientallen kilometers verderop, hun kinderen naar scholen
in Winschoten sturen.

onderwijs
Onderwijs aan de jongste kleuters / Educacation for the very youngest /
Erziehung für die Kleinsten

Het onderwijs dat Winschoten zelf niet kan bieden is in allerlei vormen in de nabije omgeving aanwezig. Jongelui met een technische knobbel kunnen gemakkelijk terecht in Stadskanaal voor de MTS en Groningen voor de HTS.

Goede busverbindingen en de halfuursdienst van de Nederlandse Spoorwegen maken deze onderwijsinstellingen „voor het grijpen”.

Toekomstige geleerden kunnen met evenveel gemak als hun HTS-collega’s terecht op de Rijksuniversiteit in de stad Groningen. Dat is de snelstgroeiende universiteit van Nederland. De RU beschikt over vrijwel alle faculteiten en studie-richtingen. Sommige zijn zelfs alleen maar in Groningen aanwezig. De universiteit speelt een steeds belangrijker rol doordat zij de taak tegenover de regio is gaan onderkennen.

Specifieke opleidingen zijn ook op een half uur afstand van Winschoten in Groningen te vinden: sportakademie, kunstacademie en sociale academie.
Het onderwijspakket kan nauwelijks vollediger.
En in het nabijgelegen Delfzijl de Hogere Zeevaartschool en de Baggerschool.

scholengemeenschap
De Scholengemeenschap / Secondary School / Dze Oberschule

Een bijzondere plaats in het onderwijspakket van Winschoten wordt ingenomen door de Algemene Muziekschool Oost-Groningen die een nieuw modern gebouw naast het culturele centrum De Klinker zal krijgen. De reden is de snelle groei van de muziekschool.
Er zijn meer dan 1500 leerlingen.

Ook hier blijkt dat Winschoten een specifieke regionale functie vervult: de muziekschool heeft dependances in de dorpen rond de stad. De gemeenten profiteren op deze manier gezamenlijk van de muziekschool.

Als aanvulling op het onderwijs maar voor een groot deel ook op zichzelf staand is de Openbare Leeszaal en Bibliotheek, waar alle boeken te krijgen en te lezen zijn.
De Leeszaal organiseert regelmatig educatieve evenementen voor de jongste lezers.

maquette
Maquette regionale Muziekschool / Music-education / Musikschule

De inwoners van Winschoten vormen met elkaar het karakter van hun stad. Dat betekent dat er
een gevarieerd levensbeschouwelijk landschap is ontstaan. Dat komt tot uitdrukking in het aantal
kerkelijke richtingen en politieke groeperingen.

De voornaamste kerkgenootschappen in Winschoten zijn de Nederlands Hervormde Kerk, de R.K. Kerk, de Geref. Kerk, de Geref. Kerk onderhoudende art. 31,
Buitengewone Wijkgemeente, Evangelisch-Lutherse kerk, Doopsgezinde Kerk,
Zevende Dags Adventisten, de Vergadering van Gelovigen, Apostolische Gemeente, Chr.Geref. Gemeente, Pinkstergemeente, Leger Des Heils, Vrije Evangelische gemeente, Getuigen van Jehovah.

Een van de drie Winschoters is hervormd. Vier procent van de mensen is katholiek, elf procent gereformeerd en 8,5 procent is bij een andere kerk aangesloten.
Bijna 44 procent is niet bij een kerkgenootschap aangesloten.

Politiek gezien liggen de accenten in Winschoten aan de linkse kant.
De Partij van de Arbeid en de Communistische Partij van Nederland hebben in de gemeenteraad een meerderheid. De VVD en de Christelijke Groep (waarin CHU, KVP
en AR) zitten aan de andere kant van de tafel.

Het belangrijkste politieke gebeuren in Winschoten is de maandelijkse raadsvergadering,
telkens op de laatste woensdag van de maand.

Mocht u geïnteresseerd zijn in politiek of in de zaken die aan de orde komen, bekijkt u dan regelmatig de agenda en de stukken voor zo’n vergadering. Ze liggen o.m. in de leeszaal. Politiek kan best leuk zijn in Winschoten…..

kerk
Kerk uit de dertiende eeuw op Marktplein / Church of the thirteenth century on the Marketsquare /
Kirche aus 1300 auf dem Marktplatz

Zelfs in de meest aangename stad kan men ziek worden. Maar in Winschoten hoeft dat geen enkel probleem te zijn. De stad beschikt over een modern streekziekenhuis met
240 bedden: het Sint Lucas. De patiënten kunnen er terecht voor zowel een bevalling
als de hartbewaking.

Het ziekenhuis kan beschikken over de ervaring en kwaliteit van een aantal specialisten:
chirurgen, internisten, neurologen, een vrouwenarts, een KNO-arts, een kinderarts,

een huidarts en een oogarts.

De allermoeilijkste gevallen kunnen terecht in het Academisch Ziekenhuis van Groningen,
waar specialismen van internationaal niveau voorhanden zijn.

Door de aanwezigheid van de Rijksuniversiteit kunnen de gecompliceerdste en ingewikkeldste ziekten daar behandeld worden.
Zo is de Groningse hart- en vaatziektenafdeling een van de beroemdste in de wereld.

Maar voordat de Winschoters daar terecht komen hebben ze vrijwel zeker kennis gemaakt met het Groene Kruisgebouw in hun stad.
Daar is het consultatiebureau voor baby’s en moeders gevestigd.
En daar ook ligt de glorie van Winschoten op de weegschalen.

gezondheidszorg
Gezondheidszorg begint bij baby’s / Care for health starts for the very young /
Die Fürsorge für die Gesuntheid fangt bei Sauglinge schon an.

Winschoten kan de chronisch zieken een verpleegtehuis aanbieden met 110 bedden terwijl er voor de demente bejaarden een tehuis van 85 bedden aanwezig is.

Op enkele plaatsen in de stad zijn kindertehuizen gevestigd en ook zijn er inrichtingen voor geestelijk hulpbehoevenden.

De knelpunten die zich in de samenleving kunnen voordoen, worden in Winschoten aangepakt. Met meer gemeenten stichtte Winschoten een samenwerkingsverband:
de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Oost-Groningen (SMDOG).

Deze instelling houdt zich bezig met maatschappelijk werk, gezinswerk, bejaardenzorg etc. In het gebouw van de SMDOG houden provinciale diensten spreekuren.
Men kan er terecht voor gesprekken over bijzonder gezins- en wijkwerk, gezinsverzorging, kinderbescherming, reclassering, alcohol en drugs.

In het Groene Kruisgebouw kan men de hulp inroepen van een psychologe, psychiater, diëtiste, verloskundige en een schoolarts.

Het Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK) voor de uitvoering van de sociale wetten heeft voor de Winschoters een districtskantoor in de stad.
Dit herbergt een medische controle-afdeling.

lucas01
Modern Streekziekenhuis St. Lucas / Districts-hospital St. Lucas / Bezirkskrankenhaus St. Lucas
lucas02
Modern Streekziekenhuis St. Lucas / Districts-hospital St. Lucas / Bezirkskrankenhaus St. Lucas

Dat Winschoten een echte sportstad is, wordt overal in Nederland erkend. Maar ook buiten onze grenzen is dat feit alom bekend. Simpele bewijzen daarvoor zijn de ex-WVV-voetballers die grote naam gemaakt hebben en internationaal gezien bij de top behoren.
Wie kent niet namen van profs als Arie Haan en Jan Mulder, de vedetten van Ajax? Wie herinnert zich niet Klaas Nuninga, ex WVV-er maar ook ex-Ajacied. Het zijn talenten uit een stad die doordrenkt is van sportiviteit. Dat de gemeente zijn naam als sportstad wil waarmaken blijkt uit de instelling van een speciaal bureau Sportzaken waar enkele ambtenaren veel organisatorische en financiële kwesties voor hun rekening nemen. Ze weten u alles te vertellen over verenigingen, akkommodaties, zwemgelegenheden, nieuwe plannen, velden, hallen en wat er zoal voor het bedrijven van sport komt kijken. Het sportbureau organiseert ook zelf evenementen als een zwemdag voor de lagere scholen. Er is bijna geen sport of hij kan in Winschoten worden beoefend.
Voor de enthousiastelingen de volgende keuzemogelijkheid:

Boksclub Winschoten (30 leden), Winschoter Lawn Tennis Club (70 leden),
Jeugdtennisclub Helios (55), tennisclub Sla Raak (140), Wandelverëniging Bovenburen (250), Judoclub Go Da Yu (200), Eerste Winschoter Rolschaatsclub De Molenstad (110),
De Winschoter Rolschaatsclub (40), Hockey Club Winschoten (170),
Winschoter Postduiven Vereniging (80), Voetbal BATO (175),
Winschoter Voetbal Vereniging (WW dat Arie, Jan en Klaas leverde, 750 leden), Gemengde Zwemvereniging Winschoten (350), Bedrijfsvoetbal (200), Schaatsvereniging (250), Gymnastiekvereniging SSS (170), Hera (800) of Bato (240).
Volleybalvereniging NND-Smash-SSS (110) of Vicofa-BRC (180), handbalvereniging Blue Stars (55), Atletiekvereniging Aquilo (75), Winschoter Honkbal en Softbal Club (25).

Verder kan er in clubverband worden gedaan aan tuinieren, tafeltennissen, kegelen (vijf clubs! ), hengelen, biljarten, bridgen, schaken, dammen, schieten, pluimveesport, motorsport, luchtvaart, aquariumverzorging, paardensport.

Alles met elkaar heeft Winschoten dus zo’n 3600 leden van sportverenigingen.
En dat op 20.000 inwoners.

wandelen
Lekker gewandeld met z’n allen.

Dat er voor het bedrijven van al die sporten ruimte en mogelijkheden moeten zijn,
weet het stadsbestuur heel goed. Aan de accommodaties is en wordt dan ook veel aandacht besteed.

Bij de Winschoter Scholengemeenschap aan de mr. D.U.Stikkerlaan staat de sporthal waar de belangrijkste evenementen plaatshebben.

Behalve daar kan er ook aan sport gedaan worden in de manifestatiehal van De Klinker, een paar honderd meter verderop.

Verspreid over de hele stad staan de gymnastieklokalen bij de scholen die na schooltijd zeer intensief gebruikt worden door al die verenigingen en clubs die we voor u opsomden stukje terug.

De sportvelden liggen eveneens over de stad verspreid. Aan het Sint Vitusholt hebben BATO en WW hun voetbalvelden en wordt er door HCW gehockeyd. In het Stadspark liggen velden voor allerlei doeleinden. Er kan daar worden gevoetbald en gehonkbald.
Er is een trimbaan voor de sportman of sportvrouw die in conditie wil blijven.
In de wintermaanden is de ijsbaan (verlicht) beschikbaar.

In de uitbreiding van het Stadspark heeft Winschoten een gloednieuw zwembad met speelweiden aangelegd. Ook komen daar nieuwe tennisbanen. Dat zwembadwater is vanzelfsprekend verwarmd. De bouw van een overdekt bad bij het openluchtbad is in voorbereiding.

Een ander trots eigendom in de sportsfeer is het overdekte instructiebad.

De ligging van Winschoten dicht bij de Duitse grens betekent dat de stad zich zeer internationaal opstelt. Dat houdt in dat regelmatig buitenlandse ploegen, veelal Duitse, in het Oostgroningse sportcentrum te gast zijn.

Maar ook de Winschoter sporters wagen zich in hun sportieve ijver
menigmaal over de grens.

sporthal
Nieuwe sporthal / New hall for sports / Die neue Sporthalle

De bejaarden van Winschoten hebben een goed leven.
Er zijn verscheidene grotere en kleinere bejaardentehuizen die honderden bejaarden opvangen. Een aantal 65-plussers blijft liever op zichzelf wonen.
Dat kan, want de gemeente bouwt kleinere huizen voor deze bejaarden.
(Die overigens ook voor jonge gezinnen zonder kinderen geschikt zijn).

Vertier hebben de bejaarden in Winschoten genoeg.
Er zijn clubs, cursussen, bejaardensozen, wandelparken, de Klinker met zijn straat.
Er zijn gezellige ouderwetse cafeetjes waar de sterke verhalen van vroeger best nog eens verteld of opgeblazen kunnen worden.

En vergeet niet de regionale bibliotheek en leeszaal met alle kranten en tijdschriften
en een keur van boeken.

Allerlei instanties en organisaties zorgden met grote regelmaat dat de 65-plussers niet vergeten worden. Dan zijn er evenementen in de tehuizen of De Klinker.

Zo is er voor de verzamelaars een ruilbeurs. Er zijn verenigingen van bijentelers,
vogelliefhebbers, bloemschikkers en postzegelverzamelaars.

De oude dag in Winschoten: u wordt in de watten gelegd.

bejaardentehuis
Nieuw bejaardentehuis Wirzenheem / New house for aged people /
Neues Altersheim

oudjes
Oude mensen ontmoeten elkaar vaak / Aged people do meet each other very often/
Alte Leute treffen sich sehr haufig

Werk, wonen en cultuur zijn pas zinvol te gebruiken als de gemeente daaraan recreatie-ruimte kan toevoegen. Winschoten kan dat. Binnen de grenzen van de stad zijn en komen allerlei mogelijkheden om uit te blazen van een hele dag of een hele week werken.
Voor de jongste inwoners zijn er liefst 25 speel- , trap- en speeltuinveldjes.
Al of niet met zandbakken, speelwerktuigen en piasvijvers.
Maar ook met sledeheuvels en rolschaatsbanen.

Voor dè moeders met baby’s en voor de bejaarden, maar natuurlijk ook voor iedere andere rustzoeker zijn er de wandelbossen en parken die Winschoten aanlegde of nog gaat aanleggen. In de eerste plaats is er het 26 hectare grote Stadspark. Dit zal de komende jaren een fikse uitbreiding (met daarin veel akkommodaties) ondergaan.

Er liggen sportvelden, tennisbanen, een grote vijver, een ijsbaan en een trimbaan. In dit Stadspark bevindt zich een voor Winschoten zeer liefdevol bezit: het internationaal erkende rosarium. Van heinde en ver komen deskundigen hier kijken naar de rozen Niet alleen deze (internationale) rozenkenners worden bekoord. Ook de Winschoters ondergaan de aantrekkingskracht van dit rosarium. Behalve Molenstad kan Winschoten ook Rozenstad genoemd worden. Want het houdt niet op: overal in perken en bloembakken in de stad zijn de rozen te vinden.

In het Stadspark bevindt zich eveneens een hertenkamp terwijl aan een jeugdboerderij wordt gewerkt. Een hertenkamp bevindt zich ook in het 6 ha grote Winschoterbos aan de Bossingel. In het Maintebos (5,5 ha.) ligt een speeltuin.

De tuin van het landgoed De Burcht is een heel bijzonder juweeltje.
In deze parkachtige omgeving staat de gerestaureerde classicistische

tuinkoepel uit 1800.

tuinkoepel
Tuinkoepel De Burcht / Very old house in the nice garden „De Burcht” / Alter Ruhesitz im Garten De Burcht

park
The central park of the city will grow / Das Park der Stadt soll erweitert werden

Dit is de uitbreiding van het Stadspark. Belangrijk onderdeel ervan is het prachtige nieuwe zwembad met verwarmd water en wedstrijdafmetingen. Speciale voorzieningen maken het bad gemakkelijk toegankelijk voor lichamelijk gehandicapten.

Bij het zwembad is een restaurantje dat ook vanuit het park te bereiken is.

Bij de tennisbanen wordt een slede-heuvel aangelegd temidden van veel groen.
De jonge wintersporters kunnen zich daar in een besneeuwd gebergte wanen.

De kinderboerderij zal een belangrijke taak krijgen voor het biologie-onderwijs aan jeugdige Winschoters. Ook kunnen ze in de speciale planten- en kruidentuin kennis van de natuur opdoen.

Grootste element van de Stadspark-uitbreiding wordt een enorme vijver
met voorzieningen eromheen.

Dit fraaie park zal een verbinding krijgen naar Plan Noord,
de nieuwste woonwijk van Winschoten.

De ligging vlakbij Duitsland en de daar liggende natuurgebieden, de prima verbindingen met Westerwolde en het Oldambt maken het de Winschoters mogelijk ook buiten de stad te ontspannen. In Blijham kan men op de Westerwolde-Hümmling route van de ANWB-ADAC komen. Die voert langs de mooiste plekjes aan beide kanten van de grens.

In Bellingwolde zijn dat de befaamde majestueuze boerderijen.
In Wedde staat het kasteel „Huis te Wedde” of „Wedderbörg”. Hier werd ooit de slag bij Heiligerlee voorbereid, maar nu is het kasteel eigendom van het grote waterschap Reiderzijlvest. Het is te bezichtigen. Het kasteel dateert uit 1370.

Bourtange, Oudeschans en Nieuweschans zijn voormalige vestigingen. In de eerste plaats zijn al verscheidene gebouwen in oude luister hersteld. In Oudeschans is een wandelroute over de voormalige wallen te maken. Nieuweschans restaureert de dorpskern.

Sellingen is trots op bossen en heidevelden en Ter Apel toont het Klooster dat als museum is ingericht.

In het noorden liggen (bij Wedde) de Wedderbergen, een complex waarin recreatie
en natuurschoon bijeengebracht zijn.

Veel noordelijker ligt Termunten met zijn haventje waar vissers ondermeer veel garnalen op de afslag verhandelen. Hier is een jachthaven voor de Eemsmond-recreatie geprojecteerd.

Delfzijl is vooral haven- en industriestad maar biedt ook een zee-aquarium.

Wie niet een bepaald doel voor ogen heeft kan uren gaan fietsen of wandelen in het open Oldambt, een van de weinig schone lucht-streken die we kennen. En dat fietsen daar onder open hemel kost u niks. De VVV in Winschoten stelt u gratis een fiets voor zo’n tocht ter beschikking.

Tip: rijdt u eens naar de Dollarddijk ten noorden van Finsterwolde. U zult zich in een Hongaarse poesta kunnen wanen of anders in de Franse Camarque vanwege de vaak tientallen paarden die, scherp getekend, op de dijk grazen. (Fototoestel meenemen….. )

paarden
Paarden voor het landgoed De Veenhove / Horses on the estate De Veenhove /
Pferde auf dem Gut De Veenhove

Deze stad met zijn jonge hart is in werkelijkheid al heel oud. Hoeveel eeuwen al, is niet bekend. Wel weet men dat de kerk, een van de eerste gebouwen in een nederzetting, uit de 13e eeuw stamt. Winschoten was er al toen het klooster van het nabijgelegen Heiligerlee in 1230 werd gesticht.

De stad lag aanvankelijk aan de rand van de Dollard. Hiervan is steeds meer land ingepolderd. In de 16e eeuw kreeg Winschoten vestingwerken. Het lag toen temidden van uitgestrekte veengebieden en moerassen.
In die tijd bewezen de wallen hun strategisch nut.

Het Winschoterdiep werd in 1635 doorgetrokken naar Oude en Nieuwe Pekela.
Daar begon toen de ontginning van het veen en Winschoten profiteerde

van die activiteiten.

vestingwal
Dit was vroeger de vestingwal / Ages ago this was the fortress /
Vor Jahrhunderten sah die Festung so aus

Na de Franse regering heeft Winschoten zich als bestuurs- en handelscentrum sterk ontplooid. De regering gaf de stad een rechtbank, het kantongerecht en de belastingdienst. Ook onderwijsinstituten kwamen er van de grond, zoals een Hoogere Burger School en een Gymnasium. Sinds 1825 heeft Winschoten stedelijke rechten.
Dat wordt in 1975 uitbundig gevierd.

Winschoten heeft een wapen en een vlag die aan de historie ontleend zijn. Het wapen bevat de afbeelding van Sint Vitus als jongeling. Hij staat tegen een blauwe achtergrond in een zilveren tunica. De heilige draagt een martelaars palmtak in de rechter- en een boek van goud in de linkerhand.

Deze afbeelding verving in 1933 een ouder wapen, dat niet nauwkeurig bleek.
Dit oude wapen stelde Vitus als een monnik  voor, maar hij bleek een
Romeinse martelaar te zijn geweest.

Dat Sint Vitus verband houdt met Winschoten is vanwege de overbrenging van zijn gebeente naar de abdij Corvey aan de Weser in Noord-Duitsland.
De parochie van Winschoten stond van ouds onder de voogdij van dat Duitse klooster.

De gemeentevlag is heel jong: van mei 1973. Hij bestaat uit drie banen: een blauwe, een grote witte en nog een blauwe. Op de grote witte baan staat de afbeelding in rood van een schans met 9 bastions. Die wijst terug naar de vestinggeschiedenis en het stedelijk karakter. De vlag hangt regelmatig te wapperen op het Israëlplein en naast De Klinker.
Gesecondeerd door het rood-wit-blauw en de Groninger provincievlag.

stadswapen
nieuw stadswapen / new arm / das neue Wappen der Stadt
wapen
oud wapen in gevel stadhuis / the farmer arm in front of the City Hall /
das alte Wappen an der Vorderseite des Rathauses
vlag
de vlag / the flag / die Fahne

Winschoten was na Amsterdam en samen met Coevorden de stad waar percentsgewijs de meeste Joden woonden. Veel Joden zochten hun heil in deze kleine handelsstad en het karakter van de stad werd sterk meebepaald door hun kleurrijke aanwezigheid.
In 1940 telde Winschoten 500 joden. Na de oorlog waren er nog slechts enkelen overgebleven. De herinnering aan de grote Joodse gemeenschap blijft levend in ondermeer de naamgeving van het Israëlplein in het hart van de stad. Maar meer nog zit de Joodse sfeer in de uitdrukkingen die vooral oudere Winschoters nog gebruiken. Termen die zo uit het Jiddisch gekomen zijn als „beseibeld” (voor de gek gehouden). De Joden speelden een belangrijke rol in het economische, culturele en sportieve leven van Winschoten van de jaren twintig en dertig. In de volksmond wordt nu nog door de

mensen uit de omgeving gezegd: „Ga je naar Sodom”?

joden-begraafplaats
Joden Begraafplaats
joden-herdenksteen
Joods Herdenksteen

Drie gerestaureerde molens vormen het silhouet van de stad vanuit het Noorden gezien.
Met name buitenlanders trekt dit drietal aan. Het is daarom vanzelfsprekend dat Winschoten zich Molenstad of Drie molenstad noemt. De molens zijn van 1870,1862 en 1854. Wie ze wil bekijken kan aan de beheerders toestemming vragen.

Overigens kan Winschoten nog meer laten zien van wat het stadsbeeld pleegt te typeren.
De Nederlands Hervormde Kerk op het Marktplein is een vroeg-gotisch bakstenen gebouw uit de 13e eeuw. Er bevinden zich in dit godshuis 22 gebrand schilderde en hoge ramen die zijn gemaakt door Femina en Johan Schilt-Geesink.

Een eindje van de kerk vandaan staat de toren die ook uit de dertiende eeuw stamt.
Hij is 38 meter hoog. Vermoedelijk is hij gebouwd als vuurbaken voor de vissersschepen die over de Dollard naar Winschoten konden varen. Deze toren kan beklommen worden op feestdagen en na een bezoekje aan de fa. Telkamp in de Torenstraat.

Vooral op hoogtijdagen (markten) maken de Winschoters graag een klim naar boven.

De toren heet „D’Olle Witte” vanwege de bepleistering in het verleden.
Hij bevat een kostelijk carillon.

Maar naast de prachtige gebouwen uit de verloren gegane tijd zijn er nu de plekken waar de gastvrije sfeer van Winschoten het best gevoeld wordt.
Het zijn de cafés, hotels en restaurants en de camping De Burcht.

drie-molens
De drie molens / The three mills / Die drei Mühlen

royal
hotel bij het station / hotel opposite the railwaystation / Hotel dem Bahnhof gegenüber

Voor wie met de trein of bus in Winschoten arriveert, is het zonneklaar dat men in een gastvrije stad is aangekomen. Tegenover het station staat meteen al het grootste hotelbedrijf van de gemeente, Royal York met 48 kamers. Behalve café, restaurant en bar bevat het complex de bistro „La Doria”.

hotel
Hotels in de binnenstad / Hotels in the City Centre / Hotels in der Stadtmitte

Aan het Marktplein is een andere concentratie van horeca bedrijven. „Jager” biedt 26 gasten onderdak, Hotel-café-restaurant „De Nederlanden” is een eeuwenoud pand, waarin 14 hotelgasten zich kunnen thuisvoelen.

Mocht het druk zijn in deze bedrijven en alle kamers vol, dan heeft de VW altijd nog wel
enkele pensions achter de hand.

herberg
Oldambster Herberg.

Op een paar kilometer van Winschoten staat bovendien in Scheemda een uitstekende jeugdherberg.

Veel gasten leren de stad kennen vanaf de camping De Burcht, temidden van hoge bomen
waar trekkers blijvers worden….

Van oudsher beroemd is Winschoten om zijn Allerheiligenmarkten. Heel uitbundig speelt de stad zijn rol in de regio als Marktstad op de eerste twee maandagen in november. Van heinde en ver stromen de veewagens naar het Marktplein. Dat staat dan vol koeien, paarden, varkens, geiten en andere dieren. Op de brede Venne schreeuwen tegelijkertijd een hele dag lang de standwerkers hun verkooppraatjes uit.

aldrillen
Boeren, burgers en dieren op de Allerheiligenmarkt / Farmers, citizens and animals at the annual fair /
Bauern, Bürgerund Tiere auf dem Jahrmarkt.

De „Aldrillen” is een hoogtepunt waar elke Oostgroninger wel even een kijkje gaat nemen.

Winschoten is ook een kermisstad. Met Pinksteren en in september wordt er uitbundig gedraaid, geschoten en warme worst gegeten.

In juni is er een jaarlijks groot concours-hippique. In de „bouwvak” staan Toren- en Langestraat vol kraampjes: dan is het braderie.

De winkelweek in oktober is de grootste van de provincie Groningen. De plaatselijke middenstand deinst er niet voor terug om liefst drie personenauto’s als hoofdprijzen weg te schenken in de verloting. De omzet van het festijn ligt in de buurt van de zeven miljoen gulden. En dat in tien dagen tijd.

Wie aan deze gebeurtenissen niet genoeg heeft, kan op de derde dinsdag van oktober in het Noorddrentse Zuidlaren de grootste paardenmarkt van West-Europa bezoeken.

En elke dinsdag is het bovendien markt in de stad Groningen,
slechts een half uurtje rijden van Winschoten.

Uitgaan in Winschoten is sinds de opening van het theater-complex De Klinker in allerlei
vormen mogelijk. Naast de Klinker-activiteiten is er ook de bioscoop Scala-theater in de
Langestraat. Kegelliefhebbers kunnen terecht bij café-restaurant Vrijheid waar vier
automatische banen beschikbaar zijn.

klinker
theater-complex De Klinker

Uitgaan kan op allerlei manieren / Spending the evening is possible in many ways /
Den Abend kann man auf vielerlei Art verbringen

hong-kong
Chinees Indies Restaurant “Hong-Kong”

Wie gezellig uit eten wil, kan bij verschillende restaurants en bistro’s zijn culinaire
speurtocht maken. Er zijn verschillende eetgelegenheden waaronder twee Chinese restaurants. Verscheidene adressen bieden meeneem-porties aan zodat u niet uit hoeft.

Thuisblijven in een stad als Winschoten betekent dat men meer mogelijkheden in de
huiskamer heeft dan in de Randstad. De televisiekijkers kunnen kiezen uit liefst vijf programma’s. De twee Nederlandse maar ook Duitsland I, II en III.

De ontvangst ervan, zo dichtbij onze oosterburen, is uitstekend.

Bovendien hebben de Winschoters nog de mogelijkheid om naar het regionale
radio-station, de RONO, te luisteren. Dat zendt van 18 tot 20 uur uit.
Menigmaal zijn Winschoten en zijn inwoners te beluisteren in een rechtstreeks programma, als daar aanleiding toe is.

Gezellig thuisblijven wordt ook vergemakkelijkt door de kranten die Winschoten zijn
bevolking te bieden heeft. De „Winschoter Courant” verschijnt als regionaal dagblad en
biedt veel stadsnieuws. Op deze wijze is ook Winschoten de kleinste stad in ons land met een eigen dagblad.

nieuwsblad
Winschoter Courant.

Ook verschijnt er het „Nieuwsblad van het Noorden” met regionaal nieuws uit de provincies Groningen, Friesland en Drente.

Tenslotte glijdt elke week het gratis blad „Huis-aan-Huis Oost-Groningen” op donderdag bij u in de bus. Dit bevat informatie over verenigingen en nieuws uit de streek.

„Uit is goed voor u”, vertellen ons de gezamenlijke horeca-bedrijven. Die in Winschoten blijven daar niet bij achter. De laatste jaren kreeg de stad een uitgaanskarakter. Er kwamen verscheidene cafés en bars bij. Voor zowel de oudere als de jongere inwoners is er altijd wel een café bij waar men eens een avondje lekker kan kletsen, dansen, drinken of plezier maken. Zo is er voor de jeugd een keus te maken uit gelegenheden als Het Pleintje, de Olle Witte, Just Fancy, Proathoes, Snorre Corner, Royal Club, Pedro Bar en hoe ze inmiddels allemaal zijn gaan heten. De ouderen vermaken zich dan bij bijvoorbeeld in Club Privé, Bar 2000, drinken koffie bij Royal York of De Nederlanden en blazen uit van het winkelen bij lunchrooms in de Langestraat.

de-olie-witte
De Olle Witte
de-snorre-corner
De Snorre Corner
proathoes
Cafe-Bar ’t Proathoes
just-fancy
Just Fancy

Maar het is beter niet alles te vertellen over de Winschoter uitgaansmogelijkheden.
Winschoten en zijn stadse sfeer moet een individuele ontdekking blijven.
Ga er zelf eens op uit.

Het avondje Winschoten zal u net zo plezierig aandoen als al datgene dat u tijdens het werken, winkelen en leren al hebt leren kennen.

Winschoten is blij met blije gasten.

pleintje
Dansen in ’t Pleintje

De jeugd geniet in ’t Pleintje / The youth enjoys in Het Pleintje /
Die Teenager geniessen in Het Pleintje

Winschoten stad der Verenigde Naties. De eerste ter wereld nog wel. Toe maar!
Inderdaad het lijkt op een stunt, het klinkt als een kreet. En toch is het een serieuze zaak voor een groep Winschoters, die ervan overtuigd zijn dat de wereld niet ophoudt bij de grenzen van eigen gemeente, provincie en land. Natuurlijk vinden zij het prachtig dat Winschoten hét centrum is van Oost-Groningen, de „Roos in de Regio” zelfs.

Maar zij willen zich evengoed nauw betrokken voelen bij het gebeuren in de wereld,
dat meer dan ooit de toekomst bepaalt van ons en onze kinderen.

vn-stad
1e V.N. Stad

Uit contacten tussen enkele Winschoters en de Nederlandse Vereniging van de Verenigde Naties ontstond het idee om Winschoten tot de eerste VN-stad ter wereld uit te roepen. Dat gebeurde op 24 oktober 1974.
Die erkenning is gelukkig niet zonder inhoud. VN-stad zijn is voor Winschoten niet alleen  een kwestie van fraaie schildjes bij de invalswegen, van louter VN-vlagvertoon op hoogtijdagen. Het bordje dat op de muur van het stadhuis werd gespijkerd vermeldt als „extra” eerste VN-stad en die toevoeging legt in feite een last op schouders van de initiatiefnemers. Want laten we eerlijk zijn: het is niet niks als een groep – zelfs al wordt die gesteund door een gemeentebestuur – zich als wereldverbeteraars opwerpt. Winschoten is inmiddels twee jaar VN-stad geweest.
In die 24 maanden waren er talrijke activiteiten, waarbij grote groepen Winschoters werden ingeschakeld om het bewustwordingsproces op gang te brengen van de eigen situatie in vergelijking met die van anderen. Vooral de contacten met en de reacties van de ontvankelijke schooljeugd waren bemoedigend. Eerste VN-stad.

Het is het begin van een lange weg van vallen en opstaan.
Voor de eerste VN-stad valt inderdaad nog de WERELD te doen. Doet u mee?


Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *