Molen de Onrust krijgt nieuwe wieken
Molen De Onrust in Oude Pekela heeft donderdag 2 april 2024 nieuwe wieken gekregen.
Net als bij een groot aantal molens in ons land verkeerden de wieken in slechte staat.
‘Het gaat hartstikke mooi’, zegt Peter Immenga, een van de drie molenaars. ‘De eerste wiek zit al vast, de tweede wordt nu klaargemaakt om ‘m erin te laten zakken.’
In 1850 werd De Onrust in opdracht van dhr. Remke Bruggers als koren- en pelmolen gebouwd. Al sinds 1956 is de molen in eigendom van de gemeente Pekela en sinds 1969 is De Onrust aangewezen als beschermd monument. Tussentijds is de molen al meerdere malen opgeknapt, gerestaureerd en omgebouwd, bijvoorbeeld na een storm in 1869,
de verandering naar stoomkorenmolen in 1895, het herstel van het boventafelement
en kruiring in 1996 en het herstel van het ondertafelement en de draagbalken van de stellingzolder in 2014.
Landelijke controles na ongeluk in Nieuw-Scheemda
De oude wieken waren af. Dat bleek na landelijke controles die werden ingesteld
nadat in Nieuw-Scheemda van poldermolen De Dellen een wiek plotseling afbrak.
De gemeente Pekela nam maatregelen: de molen werd vorig jaar april stilgezet
en er kwam een herstelplan.
‘Dit is zulk mooi werk’
Molenmaker Molema in Heiligerlee maakte de nieuwe wieken.
Met een grote hijskraan worden de oude roedes verwijderd en de nieuwe erop gezet.
‘De oudste kwam uit 1973. Qua roestvorming is het zo slecht en niet meer vertrouwd
om mee te gaan draaien’, legt Immenga uit.
‘Vandaag is dé operatie. Het allerbelangrijkste van de molen wordt vervangen en dat maak je maar een keer in je molenaarsleven mee. Dit is wel kippenvel en dit is zulk mooi werk. Wij hopen over drie, vier weken weer te draaien. Dat wordt een heugelijke dag.
En dan kunnen we de leerlingen weer ontvangen om te kunnen lessen.
Dat is ook belangrijk’, glundert de molenaar.
De gemeentelijke molen die beheerd wordt door de molenwerkgroep Oost-Groningen krijgt momenteel ook een nieuw kleurtje. Beikes Schilderwacht in Winschoten schildert De Onrust weer in de originele kleuren donkergroen, wit, lichtblauw en rood.
(foto: Arjan Brondijk)
Molen “de Onrust” gelegen in het Park
Rijksmonument
De molen werd in 1850 als koren- en pelmolen gebouwd, van het pelwerk zijn alleen enkele restanten overgebleven. De molen is als sinds 1956 gemeentelijk eigendom eerst van de gemeente Oude Pekela, sinds de gemeentelijk herindeling van 1990 van de gemeente Pekela. De molen is enkele malen gerestaureerd en regelmatig op vrijwillige basis in bedrijf dankzij enkele vrijwillige molenaars, waaronder een instructrice van het Gilde van Vrijwillige Molenaars en haar leerlingen. De molen heeft vroeger zelfzwichting op een roede gehad, maar de 21 meter lange roeden zijn thans weer met het Oudhollands wieksysteem met zeilen uitgerust. De vangstok is beschilderd met prinsjeswerk.
Het was “De Klatter” uit 1817 van molenaar Koster, die iets zuidelijker dan
“De Onrust” het veenkoloniale streekdorp sierde. In latere jaren had de molen zelfzwichting, evenals de meeste Groninger molens.
Hij werd het slachtoffer van brand op 4 november 1938. Sindsdien bezit het dorp
nog één molen; vroeger waren het er meer, waaronder ook een zaagmolen.
Link “Koren- en pelmolen De Onrust“ : https://www.bdpoppen.nl/onrust.html
Film “Molen de Onrust in Oude Pekela weer compleet 2013” :
https://www.youtube.com/watch?v=wQhYjhTYFTE
Link : https://www.facebook.com/MolenOnrust/?locale=nl_NL
