De Kiepkerel
waar: naast het Gemeentehuis aan de Raadhuislaan
info:
Dit beeld refereert aan de tijd, waarin het tot het dagelijkse straatbeeld behoorde.
Vroeger trokken handelslui te voet van oord tot oord, dikwijls vanuit Duitsland,
om hun handelswaar aan de man te brengen.
De attributen droegen zij in een korf op hun rug, de “kiep” genaamd, met zich mee.
Het beeld is vervaardigd door de Groninger kunstenaar/beeld houwer Hans Mes
en werd op 30 juni 1986 geplaatst.
Man met hondekar
waar: naast de Rabobank op de hoek Feiko Clockstraat en de Raadhuislaan
info:
Het beeld refereert aan de tijd, waarin dit tot het dagelijkse straatbeeld behoorde.
In die periode was het normaal dat een kar, met daarop handelswaar,
door een hond werd voortgetrokken.
Deze liep soms voor, maar ook wel onder de kar.
Het beeld is vervaardigd door de Groninger kunstenaar/beeld houwer Hans Mes
en werd onthuld op 5 september 1985.
De scheepsjagers
waar: lang het Pekelderdiep, Feiko Clockstraat dichtbij Bakker Brans
info:
Het beeld refereert aan de periode waarin dit tot het dagelijkse straatbeeld behoorde.
Mannen, vrouwen, maar ook kinderen trokken vroeger de schepen, pramen voort.
Zij liepen in een zeel over het jaagpad.
Dit zeel was met touwen aan het schip of de praam verbonden.
De wat rijkere schippers konden dit bijzonder zware werk overlaten aan een paard.
Het beeld is in brons uitgevoerd in de afmetingen:
hoogte 1.80 m
breedte 1.20 m
lengte 1.50 m
Het beeld is vervaardigd door de Groninger kunstenaar/beeld houwer Hans Mes
en werd op 12 september 1987 geplaatst.
Oorlogs Monument
waar: aan de Burg. van Weringstraat
Het monument aan de Burgemeester van Weringstraat is opgericht ter herinnering aan alle medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen. In de omgeving van waar nu het gedenkteken staat, zijn tijdens een bombardement op
24 september 1942 zeven mensen om het leven gekomen.
De bommen vielen in onder meer de Burg. van Weringstraat,
de Dwarstraat en in het open veld. Vijf woningen werden totaal verwoest,
en bij ongeveer 150 woningen ontstond schade.
Vorm en materiaal:
Gemetselde gedenkmuur met een natuurstenen gedenkplaat.
Het gedenkteken is 1 meter 60 hoog, 4 meter breed en 60 centimeter diep.
Ontwerper: Van Wijk en Broos Architectenin1949
Op de steen staat de volgende tekst:
GEDENKT HEN DIE VIELEN
IN DE STRIJD
VOOR VRIJHEID EN RECHT
1940 – 1945
Bevrijdingsmonument
waar: op het Raadhuisplein voor het Gemeentehuis
gemaakt door beeldend kunstenaar Marten Grupstra in 2010
info:
Het bevrijdingsmonument is een bakstenen zuil waarop een metalen plateau is aangebracht. Op het plateau is een bronzen reliëf aangebracht dat in vogelvlucht de opmars van de bevrijders weergeeft. Op de rand van het plateau is een tekst uit het metaal gesneden.
Op het monument staat de volgende tekst:
13 EN 14 APRIL 1945
BEVRIJDING VAN DE PEKELA’S
Aan weerskanten van het bevrijdingsmonument schuin voor de ingang van het gemeentehuis in Oude Pekela is een Belgische SAS-wing en een Pools kenteken bevestigd. En dat is niet voor niets, want onder leiding van het Poolse leger van generaal Stanisław Maczek en het Belgische SAS-regiment van majoor Edouard ‘Eddy’ Blondeel werden op 13 en 14 april 1945 de Pekela’s bevrijd.
Pekela werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in april 1945 bevrijd door de Polen en Belgen. Op 13 april werd Boven Pekela vanuit Stadskanaal bevrijd door de Polen; Nieuwe Pekela werd vanuit Alteveer bevrijd. Op zaterdagmorgen 14 april trokken Poolse troepen vanuit Nieuwe Pekela Oude Pekela binnen en verdreven samen
met de Belgen de Duitsers.
Maandagmiddag 11 april 2022 werden beide ‘badges’ officieel onthuld. Dit kon, vanwege de coronacrisis, niet eerder plaatsvinden. De wing is aan Pekela geschonken door ABSASV België (Amicale Belgian SAS Vriendenkring) en het Poolse kenteken door ABSASV Nederland.
Borstbeeld van Fré Meis
waar: aan de Wedderweg naast de Wedderklap Brug
gemaakt door kunstenares Christine Chiffrun in 2002
info:
Meis was een zoon van de fabrieksarbeider Michiel Meis en Trientje Bruintjes. Hij was gehuwd met Christina (Tinie) Bakker. Meis was in de tweede helft van de twintigste eeuw een voorman van de CPN in de provincie Groningen.
Daarnaast was Meis actief als organisator van verschillende stakingsacties met name bij de kartonindustrie in Oude Pekela en omgeving. Ook was hij een van de initiatiefnemers van het Volkscongres. Beroemd waren zijn bijeenkomsten in café De Grens, inderdaad op de grens van Nieuwe en Oude Pekela.
De vier koppen van de Neder Popgroep de Ro-d-ys
waar: op het Raadhuisplein voor het Gemeentehuis
Ontworpen door beeldend kunstenaar Marten Grupstra in 2006
info:
Ro-d-Ys was een popmuziekgroep uit Oude Pekela die in 1967 hoog genoteerd stond op de nationale hitparade met hun nummer Take her home.
De groep bestond oorspronkelijk uit Joop Hulzebos, leider, sologitarist en organist, Harry Rijnbergen, vocalist en slaggitarist, Wiechert Kenter, basgitarist, trompenist en vibrafonist en Bennie Groen, drummer en vocalist.
De muziekgroep is in 1969 opgehouden te bestaan.
Kollersteen ter herinnering aan Elso Free (1851-1950)
waar: in het park, geplaatst in 2009
info:
Werktuigbouwkundige , fabrikant, en ondernemen.
Grondlegger van de strokarton-industrie in Oude Pekela
Oprichter van de strokartonfabrieken Free&Co (1904) en Britannia (1913)
Met behulp van kollerstenen, hier in gebruik als bank,
werd stro geplet voor de verwerking tot karton.
Memorial Joods monument
waar: aan de Draijerswijk
Ontwerper Firma de Weijs, onthulling 9 juli 1950
info:
Het Joods monument herdenkt de joodse medeburgers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de bezetter zijn gedeporteerd en omgebracht.
Op de zuil staat de volgende tekst:
DE HERINNERING AAN
DE BRAVE BLIJFT
EEUWIG
TER GEDACHTENIS AAN
DE LEDEN DER JOODSE
GEMEENTE TE PEKELA
DIE DOOR DE BEZETTER
ZIJN GEDEPORTEERD
EN GEDOOD IN DE JAREN
1940-1945
De tekst is ook in het Hebreeuws aangebracht.